Bosna Sancak Akademik Kültür ve Tarih Vakfı
Sergi
Sjećaš li se Sarajeva?
Saraybosna’yı Hatırlıyor musun ?
Clarissa Thieme ve Hamdija Kreševljaković Arşivi
Küratör : Azra Tüzünoğlu
Metro Han
2 Kasım 2023
31 Aralık 2023
Avusturya Macaristan işgalindeki Saraybosna’da 1888 yılında dünyaya gelen, 1959 yılında Saraybosna’da vefat eden, Bosna Hersek tarihi çalışmalarına modern yaklaşımın öncülerinden Hamdija Kreševljaković tarafından kurulan Hamdija Kreševljaković Kütüphanesi torunları Nihad ve Sead Kreševljaković tarafından korunur, restore edilir, tamamamlanır. 1992 yılında başlayıp 1995’e kadar süren Saraybosna kuşatması sırasında ikiz kardeşler Nihad ve Sead Kreševljaković ve Nedim Alikadić ile bir grup arkadaş tarafından çekilen amatör videolar toplanarak kütüphane bünyesinde özel bir video arşivi oluşturulur. Video Arşivi başlangıcından itibaren topluluk tarafından yönlendirilen ve bireysel bakış açılarını içeren birçok farklı videoyu toplamıştır.
Alman yönetmen, film yapımcısı Clarissa Thieme ile Hamdija Kreševljaković Kütüphanesi Video Arşivi’nin iş birliği bize kuşatma altında yaşayan şehrin hikayesini sanatın görsel dili ile izletir.
Bosna Sancak Kültür Günleri 2 Kasım günü sergiye adını veren “Sjećaš li se Sarajeva? / Saraybosna’yı hatırlıyor musun ?” filminin izlenmesi ile başlayacaktır. Sergi 31 Aralık’a kadar izlenebilir.
Sjećaš li se Sarajeva – Multitude / Saraybosna’yı hatırlıyor musun? - Kalabalık
Nihad Kreševljaković & Clarissa Thieme
3 video-monitörü ile instalasyon
Sead Kreševljaković, Nedim Alikadić & Zlatan Prohić katkıları ile
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya'nın dağılmasının ardından Bosna Savaşı'nın patlak verdiği döneme odaklanan bir deneysel mekansal kurulumdur. Bu kurulum, Saraybosna'daki Hamdija Kreševljaković Kütüphanesi Video Arşivi'nin kendi hikayesini anlatmasına izin vermek amacıyla tasarlanmıştır
"SJEĆAŠ LI SE SARAJEVA – MULTITUDE," bir arşiv forumunu galeri alanına taşıyarak ziyaretçileri Video Arşivi'nin ham malzemesiyle karşılaşmaya davet ediyor. Koleksiyonun karakterize ettiği üç farklı materyal türü vardır: amatör belgeseller, yerel yayınlar ve sanatsal filmler. Videoları rastgele izlemek için bir araç kullanılır ve bu, farklı türde arşiv malzemesinin aynı zamanda üç monitörde eş zamanlı olarak gösterilmesini sağlar. Bir sıfırlama düğmesi, ziyaretçilere istedikleri herhangi bir zamanda seçim sürecini yeniden başlatma olanağı sunar.
Bosna Savaşı'nın başlamasının üzerinden otuz yıl geçtikten sonra, Hamdija Kreševljaković Kütüphanesi Video Arşivi'nin malzemesi kendi başına bir yaşam kazanmıştır. Yeni siyasi aciliyetler, öz temsil sorunları, tarihsel revizyonizm ve şiddetin göreceliğine ilişkin soruları gündeme getiriyor; sadece eski Yugoslavya’da değil, tüm dünyada. Arşivler, ideolojik olarak tarihsel malzeme üzerinde kontrol sağlama alanları olarak ortaya çıktığından, "SJEĆAŠ LI SE SARAJEVA – MULTITUDE," Video Arşiv'in temel fikrini takip ederek malzemesiyle açık, rehbersiz bir karşılaşma alanı oluşturmayı amaçlar ve bu veriyle bağlantı kurmak için yeni olanaklar sunmayı umar.
Kuşatma altındaki günlük yaşamı tasvir eden Video Arşivi'nin görüntüleri sıradan, etkileyici, sıkıcı, komik, üzücü, sakinleştirici, kafa karıştırıcı, aydınlatıcı, sakinletici- her açıdan farklı ve özneldir, anlık, içgüdüsel bir şekilde çekilmiş ve kamera bir cihazdan çok bir duyusal organ gibidir ve saldırı altında olmanın verdiği gerilimle bir denge yaratmaya çalışır.
"SJEĆAŠ LI SE SARAJEVA – MULTITUDE," Nihad Kreševljaković ve Clarissa Thieme tarafından yürütülen IZMEĐU NAS/ ARAMIZDA adlı sürekli bir girişimin bir parçasıdır ve Hamdija Kreševljaković Kütüphanesi Video Arşivi'nin arşivsel görüntülerini daha geniş bir kamuyla buluşturmayı ve etkileşimde bulunmayı amaçlar.
Cyst #0-6 / Kist #0-6
"CYST #0-6" başlıklı seri, Thieme'nin Saraybosna'daki Hamdija Kreševljaković Video Arşivi'ne yoğun ilgisine odaklanır. Serinin odak noktası, Thieme'nin Can't you see them? - Repeat adlı çalışmalarında ve Can't you see them / POV adlı eserlerinde de kullandığı arşiv video malzemesini transfer ettiğinde fark ettiği örüntülerdir. CYST, toplumsal travmatik olayların bağlamında subjektif tanıklığın ve bunların teknik ve hukuki araçlar aracılığıyla yeniden inşasının etkilerini araştırır. CYST, bireysel hafızanın dilleri ile bunların tarihsel nesneleştirme süreçlerine tercümesi arasında açılan çatlakların izini sürmeye çalışıyor.
Saraybosna'daki Hamdija Kreševljaković Video Arşivi ile işbirliği içinde
Video 8 görüntüleri Nedim Alikadić tarafından, Saraybosna, Grbavica, 2 Mayıs 1992 tarihinde çekilmiştir.
Can’t you see them? Repeat / Onları Görmüyor musun? Tekrar
Clarissa Thieme’nin Cant you see them-repeat/ Onları Görmüyor musun? Tekrar başlıklı çalışması, Thieme’nin Hamdija Kreševljaković Video Arşivi'nde bulduğu Nedim Alikadić tarafından Saraybosna kuşatması sırasında çekilmiş bir videoyu merkeze alır. Bu video, bir konut bölgesinde, nehir kenarında yürüyen milisleri gösterir. Alikadić, arkadaşı tarafından "Onları çek" şeklinde teşvik edilmektedir.
El kamerasıyla çekilen video, yaşanan tehdit karşısında gergin bir şekilde hareket eder, pan yapar ve takılmalar yaşar. İşte bu özel kamera hareketini Thieme, gelişmiş dijital görüntü işleme teknolojisi ile izler. Ortaya çıkan meta veriler otomatik bir kolu kontrol eder ve kolu tam olarak kameranın hareket ettiği gibi bir ışınla hareket ettirir. Tam kesinlik ve belirsizlikle aşırılar buluşur.
Vremeplov / Time Machine/ Zaman Makinesi
"VREMEPLOV / ZAMAN MAKİNESİ," Saraybosna kuşatması sırasında 1993 yılında kuşatılmış bir şehirden gönderilen bir video mesaj ile etkileşimli bir performans işidir. Her bir sergileme mekânında, 1993'ten gelen videonun metni, o mekânın yerel diline eş zamanlı olarak çevrilir ve yerel halk tarafından sahnelenir.
Today is 11th June 1993 / Bugün 11 Temmuz 1993
Film, 13 dk, İngilizce ve Boşnakça
Savaş çok uzun bir süredir devam ediyor. Kurtulmak, kendimi kurtarmak için her şeyi denedim, hiçbiri işe yaramadı. Geriye sadece bu video kaseti yapmak kaldı, bunu oğluma vereceğim, o da kendi oğluna ve böylece bir zaman makinesi icat edilene kadar bu videoyu izleyen biri gelip beni buradan çıkaracak.
Thieme bu koleksiyonda, kuşatılmış şehirden bir zaman makinesi aracılığıyla kaçmayı hayal eden genç bir grup insanın filmini bulur. Simultane çeviri yardımıyla, Thieme geçmişten geleceğe yapılan bir çağrıyı yeniden formüle eder. Buna nasıl tepki vereceğiz?
Nihad Kreševljaković ve Hamdija Kreševljakoviš Kütüphanesi Video Arşivi işbirliği ile Performans: Grace Sungeun Kim
Kamera ve Renk Düzeltme: Till Beckmann
Ses Editörü: Christian Obermaier
Ses Düzenleme Miksajı: Jochen Jezussek
Dramaturji Danışmanı: Christine A. Maier
Sanatsal Yardım: Ina Arnautalić
Çeviri: Ulvija Tanović
Video Klib Saraybosna 1993: Emir Jelkić, Elma Jerlagić Muhić, Fatima Jerlagić, Faruk Jerlagić, Hamdija Kreševljakoviž, Nihad Kreševljaković, Sead Kreševljaković